رئيس انديشكده

حجت الاسلام و المسلمین دکتر مسعود آذربایجانی

 

- عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
- عضو هیأت تحریریه دوفصلنامه مطالعات اسلام و روانشناسی
- سردبیر دوفصلنامه اخلاق وحیانی
- عضو هیأت تحریریه فصلنامه راهبرد فرهنگ
- عضو هیأت تحریریه دوفصلنامه علمی مطالعات فقه تربیتی
- عضو هیأت تحریریه نشریه علمی قرآن و روانشناسی

اعضای اندیشکده

ردیف

نام و نام خانوادگی

1 حجت الاسلام دکتر مسعود آذربایجانی

2

حجت الاسلام دکتر سید احمد غفاری قره باغ

3

حجت الاسلام دکتر محمد جواد رودگر

4

حجت الاسلام دکتر هادی صادقی

5

حجت الاسلام دکتر عبدالحسین خسروپناه

6

جناب آقای دکتر باقر غباری بناب

7

جناب آقای دکتر بهزاد حمیدیه

8

جناب آقای دکتر سیدحسن شهرستانی

9

جناب آقای دکتراحمد شاکرنژاد

10

جناب آقای دکتر فرامرز سهرابی

تعریف عنوان اندیشکده

انديشكده معنويت عنوان مركزي است كه پيرامون «معنويت» و نقش و اهميت آن در كليه زواياي زندگي و فضاي كسب و كار،بحث وبررسي و پژوهش مي شود.مراد از معنويت اعتقاد راسخ به شعار بنيادين «لا اله الا الله»در تبيين و ترسيم «توحيد» است. توحيدي كه آغاز و فرجام انسان را بر اساس آيه «إنا لله و إنا إليه راجعون» تبيين و تفسير مي­كند و رسولاني از سوي خالق حكيم براي هدايت و رهبري «انسان» در دست يابي به فرجامي سعادتمندانه مبعوث شده اند تا از او بخواهند سراسر سرزمين انديشه و مجموعه افكار و گفتار و كردار خود را براي خدا خالص گرداند. بنا براين در دين اسلام كه نشآت گرفته از عمق فطرت مي­ باشد، معنويت ركن اصلي و محوري است كه همه اصول و فروع و تمام عقيده و عمل آدمي به آن گره خورده و چون زمزمي زلال در سرتاسر «وجود» ساري و جاري مي­‌باشد. به عبارت ديگر «انسان» در بينش توحيدي به عنوان محور و غايت خلقت تعيين شده است و مجموعه هستي به گونه اي مهندسي گرديده است  كه زمينه رشد و تعالي آفريده برگزيده «خدا» را براي جانشيني ذات ربوبي فراهم كند. با چنين نگاهي «مبدا» و «مقصد» انسان توحيدي خداست و انسان موحد كسي است كه خلقت را هدفدار مي داند و مجموعه رفتار خود را بر اساس آيه شريفه «ان صلوتي و نسكي و محياي و مماتي لله رب العالمين» در ارتباط با خالق حكيم قرار داده و از او مي­خواهد كه در پيمودن صراط مستقيم دچار لغزش نگردد. صراطي كه نور خدا بر آن تابيده و علامت ها و چراغ راهنماهايي در طول مسير قرارداده شده است كه همانند فانوس دريايي كه ناخدا را در مسير درست راهنمايي مي كند،انسان را در پيمودن راه درست ياري مي­ رساند.

معنويت به تعبيري همان تابش نور خالق بر جسم و جان سالك است.تابش نوري كه باعث دفع سموم و آفت زدائي از سرزمين وجود مي­ شود و به مصداق آيه شريفه «قد افلح من زكيها و قد خاب من دسيها» زمينه را براي پاشيدن بذر توحيد و شكفته شدن جوانه هاي عقلانيت و رويش استعدادهاي فطري و بالقوه آماده مي­ كند. معنويت در ذات و ماهيت خود باعث شفافيت وجود و پاك كردن زوائد و هرس كردن نهال انديشه و به بار نشستن آن مي­ گردد. معنويت يعني فضاي انديشه و زندگي و كنش هاي انساني را خدائي كردن و ايمان داشتن به را بطه دوجانبه با خالق مهربان. (فاذ كروني اذكركم...) در چنين فضائي است كه انسان رنگ خدائي مي­گيرد و عشق و محبت و رحمت بر همه لايه هاي زندگي مي­تابد و نور و اميد را به او هديه مي­كند و زمينه شكوفائي و حركت هدفمند را فراهم مي­كند.

تعريف قلمروي موضوعي انديشكده

انسان كه تركيبي از جوهر مادي و معنوي است،نمي­تواند منحصرا در فضاي ماديت حركت كند و درعين حال مدعي فتح قلله هاي سعادت و خوشبختي باشد! تجلي معنويت در جسم و جان «انسان» به منزله تجلي نور خورشيد بر سرزمين يخ زده اي است كه با  تابش آن، آثارحيات و حركت هدفمند در جوهر و عرض آشكار    مي­گردد. انسان و جامعه اي كه در چنبره مظاهر ماديت گرفتار شود، امكان رشد و پيشرفت متوازن و پايدار راپيدا نمي­كند. ايمان داشتن قلبي و عملي به آيه شريفه «و من يتق الله يجعل له مخرجا» ابواب رحمت الهي را به روي سالك مي گشايد و او را درپيمودن راه ياري مي­رساند. حركت «انسان» در صراط مستقيم با الهام از مفهوم «اياك نعبد و اياك نستعين» نيازمند تبين و ترسيم مسيري است كه قابليت لازم را براي رسيدن به مقصد  مورد نظر داشته باشد. انسان تنها موجود نظام خلقت است كه از ظرفيت و پتانسيل خليفةاللهي برخوردار و مي­تواند مسير فرش تا عرش را با بهره گيري از پيام هاي وحياني و تلفيق علم با ايمان بپيمايد.

 با توجه به تعريفي كه از معنويت ارائه شد، قلمرو انديشكده معنويت مجموعه عرصه زندگي و كسب و كار و انديشه را در بر مي گيرد. با چنين نگاهي همه انسان ها فارغ از نوع جهان بيني، نيازمند نوعي معنويت و روشن بيني در مسير حركت هستند. در اين ميان دين مبين اسلام، معنويت را مترادف با حضور قلب، خشيت، پرهيزگاري و  توجه دائمي به خالق حكيم و داشتن ارتباط هميشگي با مبدا خلقت و كسب رضايت خدا و حاضر و ناظر دانستن او بر همه اعمال و رفتار آشكار و پنهان مي­داند. بر اين اساس محروم بودن از معنويت به منزله قطع ارتباط با حقيقت «خود» و فراموش كردن اصل و ريشه «خدايي» خود و فاصله گرفتن از مسير فطرت است.با اين رويكرد همه سازمان ها و نهادها و همه انسان ها صرف نظر از موقعيت شغلي، حرفه اي و اجتماعي، نيازمند استفاده از تابش معنويت در فضاي زندگي و كسب و كار خود هستند. نفوذ معنويت در لايه هاي مختلف اجتماعي به منزله دميده شدن روح در كالبد انساني و جريان «خون» در رگ‌هاي بي رمق بيمار و جهت بخشيدن به مجموعه افكار،گفتار و كردار در دست يابي به اهداف متعالي است.با اين نگاه، تجلي معنويت در مجموعه كنش هاي انساني موجب هدفمند شدن و شكوفائي آن مي­گردد.بنا بر اين، مخاطب انديشكده معنويت همه انسان ها، نهادها و مؤسساتي هستند كه با «انسان» سر و كار دارند و اهداف و افق هاي متعالي و بلندي را در برنامه خود پيش بيني كرده اند. قلمرو فكر، علم، اقتصاد، صنعت، هنر، عبادت، سياست جهاد، كار و... با جاري شدن زمزم معنويت «جان» مي­گيرد. انديشكده معنويت برآن است تا با استفاده از منابع وحياني و عقلاني و يافته هاي برجستگان علمي و نخبگاني، نياز انسان به معنويت و ضرورت و جايگاه  اين گوهر ارزشمند را در كنش هاي انساني تبيين و گفتمان معنويت را در فضاي زندگي و كسب و كار توسعه و تعميق بخشد.

تشريح حوزه كاربردي و مخاطبان انديشكده

- دانشگاه­ها و مؤسسات آموزش عالي

- انجمن­هاي علمي

- فرهنگستان­ها

- مجلس شوراي اسلامي و نهادهاي متولي سياست گذاري و قانون گذاري

- وزارتخانه هاي مختلف به ويژه  علوم، تحقيقات و فناوري، بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و وزارت آموزش و پرورش

- خانواده­ها و رسانه­هاي ارتباط جمعي و مخاطبان خاص (نخبگان علمي و دانشجويان)

- مخاطبان عام (عموم مردم كوچه و بازار)

تشريح ارتباط موضوعي انديشكده با ديگر انديشكده‌ها

 

عنوان اندیشکده هاي مرتبط

نوع و موضوع ارتباط

فكر

تلفيق فكر و معنويت، اهميت و جهت تفكر در هدفمندي بودن هستي

علم

ضرورت تلفيق و هماهنگي علم و معنويت و تاثير آن در فهم درست از آفرينش

عرصه زندگي (عدالت، قضا)

تبيين اهميت معنويت و كاربرد آن در عرصه زندگي

حوزه اجتماع (سلامت و تأمين اجتماعي، خانواده، مسجد)

كاربرد معنويت در سلامت وبهداشت روان – آگاه كردن مردم از اهميت معنويت در زندگي

سياست

ضرورت تلفيق و همسوئي سياست با معنويت

امنيت و دفاع

تقويت روحيه شهروندان در دفاع از ناموس،غيرت ملي و آب و خاك

اقتصاد

تلفيق فعاليت هاي اقتصادي بامعنويت.(فراهم كردن فضاي اعتماد واطمينان)

فضاي كسب‌وكار

توسعه معنويت در فضاي كسب و كار با رويكرد ديني

حوزه فرهنگ(تربيت، اخلاق، فرهنگ، رسانه و مناسك)

تلاش براي معنوي كردن فضاي حاكم بر تربيت، فرهنگ، رسانه و مناسك عبادي –سياسي

حوزه مباني(مباني، سنت­هاي الهي و فقه و حقوق اسلامي)

معنوي كردن فضاي حاكم بر حقوق اجتماعي، سياسي و سنت­هاي الهي

 

ایرانی بودن الگو

در خصوص ايرانى بودن الگو، علاوه بر آنچه كه دوستان گفتند؛ كه خوب، شرایط تاريخى، شرایط جغرافيایى، شرایط فرهنگى، شرایط اقليمى، شرایط جغرافياى سياسى در تشكيل اين الگو تأثير می‌گذارد - كه قطعاً اينها درست است - اين نكته هم مطرح است كه  طراحان آن، متفكران ايرانى هستند؛ اين كاملاً وجه مناسبى است براى عنوان ايرانى؛ يعنى ما نمی‌خواهيم اين را از ديگران بگيريم؛ ما می‌خواهيم آنچه را كه خودمان لازم می‌دانيم، مصلحت كشورمان می‌دانيم، آينده‌مان را می‌توانيم با آن تصوير و ترسيم كنيم، اين را در يك قالبى بريزيم. بنابراين، اين الگو ايرانى است.

رهبر معظم انقلاب اسلامی در نخستین نشست اندیشه‌های راهبردی

 شکوفایی تمدن نوین اسلامی ایرانی

ملت ايران با همه دستاوردها، تجارب و عبرت‌های ارزشمند خود، رسالتی ملی، انسانی و اسلامی بر عهده دارد. اين ملت در گام دوم انقلاب اسلامی و در عصر پيشرفت‌های پرشتاب علمی، اطلاعاتی، ارتباطی، شناختی و نيز تحولات بينشی، اجتماعی، اقتصادی و سياسی بين‌المللی، وظيفه دارد، توانمندی‌‌ها و ظرفيت‌های تمدنی ايران و اسلام را با استفاده از علم و فناوری روز و تجارب بومی و جهانی، برای نيل به تمدن نوين اسلامی ‌ايرانی، شکوفا سازد و آن را برای حل مسائل اساسی کشور و تعالی و سعادت خود، به خدمت درآورد. همزمان، موظف است که، توانمندی خويش را برای التيام آلام مسلمانان و مردم جهان و دستيابی ايشان به سعادت، تقديم دارد.

دستيابی به اين هدف، با «پيشرفت» در عرصه‌های فکر، علم، معنويت و زندگی، فراهم می‌شود که متفاوت از توسعه به معنی غربی آن، عبارت است از: «تکامل و تعالی پيوسته و پويای شئون و ساحات گوناگون حيات بشر بر اساس آموزه‌ها و ارزش‌های اسلامی، در مسير ظهور استعداد‌های فطری انسان‌ها». اين پيشرفت به الگويي جامع و بلندمدت نياز دارد تا مسير و مقصد آن را معين و تحولاتش را هدايت کند.

برگرفته از: مقدمه پیش‌نویس سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت

Back to top