دبیر علمی پنجمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت ضمن ارائه گزارشی از پنجمین دوره برگزاری این کنفرانس گفت: الگوی پایه طبق نقشه راه مصوب شورای عالی مرکز از پیش نیازهای طراحی الگوی نهایی محسوب می شود که الگوی پایه سند فشره ای است که امهات الگوی اصلی را بالقوه داراست.
دکتر هادی اکبرزاده ادامه داد: اینگونه می توان تصور کرد که با تکامل تدریجی، موزون و منسجم به الگوی نهایی خواهیم رسید. این کنفرانس هسته اولیه و گام اساسی و مهمترین گام در فرآیند دسترسی به الگوی نهایی است و می توان آن را نقطه عطفی در مجموع کنفرانس های سالانه مرکز دانست.
عضو شورایعالی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در ادامه با اشاره به ساختار و سرفصل های این الگو تصریح کرد: اولین مرحله در فرآیند طراحی الگوی پایه، تعیین ساختار و سرفصل های اصلی آن با بهره گیری از مشورت ها و همفکری های گسترده در حلقه های فکری متعدد و بهره گیری از تجارب تخصصی تدوین شده و نهایتا بخش های مبانی، آرمان، رسالت، افق و تدبیر به عنوان اجزای اصلی الگوی پایه تبیین و پیش نویس هایی برای هریک از این بخش ها طراحی شده است.
اکبرزاده ادامه داد: در فاصله زمانی کنفرانس های سال قبل تا این کنفرانس پیش نویس هایی برای هریک از حوزه های پنجگانه تدوین شد و اینک زمان آن فرا رسیده که این ویراست ها در این همایش وزین علمی به بوته نقد و ارتقا کشیده شود. لذا یکی از اهداف اصلی این کنفرانس تبیین، نقد، اصلاح و تکمیل این متون است.
وی تاکید کرد: این کنفرانس با استقبال چشمگیر پژوهشگران حوزه و دانشگاه مواجه شده است. در مهلت مقرر تعداد 456 مقاله علمی به دبیرخانه کنفرانس واصل شد و نهایتا 310 مقاله از بین مقالات ارسال شده پذیرفته شده که از این میان 121 مقاله به صورت شفاهی و بقیه آنها با وجود کیفیت علمی مناسبی که داشتند به دلیل محدودیت زمانی به ناچار به صورت پوستر ارائه خواهند شد. مقاله های شفاهی اعم از مقاله های جامع و کوتاه در چهار سالن به صورت موازی و جمعا در 16 نشست دو و دو و نیم ساعته ارائه خواهند شد.
وی در ادامه گفت: در نشست هایی که برگزار می شود هدف دریافت حداکثری دیدگاه های اندیشمندان است و در پایان همه جلسات زمانی به پرسش و پاسخ اختصاص داده می شود. علاوه بر این، برای بهره گیری بهتر از مقاله های پوستری زمان ویژه ای برای بازدید این مقاله ها در نظر گرفته شده است که نویسندگان آن هم در این زمان حضور خواهند داشت.
اکبرزاده عنوان کرد: مایه بسی خوشوقتی است که فرآیند طراحی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، طلیعه تحقق یکی از آزمانهای متعالی امام راحل و رهبری فرزانه انقلاب اسلامی و با همگامی حوزه و دانشگاه برای حل مشکلات جامعه است.
وی در ادامه به ارائه توضیحاتی برای الگوی پایه پیشرفت پرداخت و گفت: الگوی اجمالی است که بیشتر به دو مقوله افق و تدبیر می پردازد که با رشد تدریجی، منسجم و هماهنگ می تواند اثربخش باشد. در نقشه راه فرآیند طراحی الگوی پایه گام های متعددی پیش بینی شده است که در نهایت به الگوی اسلامی و ایرانی پیشرفت منجر خواهد شد. یکی از گام های طراحی الگوی پایه است که برای آن مقدمات و پیش نیازی طراحی شده است. این موضوعات به دو دسته الزامات(تدوین اسناد و پشتیبانی) و تمهیدات(سازوکارها) تقسیم می شود.
اکبرزاده تصریح کرد: در بخش الزامات شناخت سنت های الهی، تدوین مبانی الگو، سنجش قابلیت های ملی، واکاوی میراث توسعه، آینده پژوهی ایران و جهان، آسیب شناسی پیشرفت کشور، تبیین چیستی و چرایی ویژگی های الگو و ... مدنظر است و در بخش ساز و کارها نیز فرآیند طراحی الگو، گفتمان نخبگانی و تولید محتوا، مساله شناسی(شناخت دقیق از مسائل اساسی کشور) را مد نظر قرار دادیم.
وی ادامه داد: بایسته هایی که در طراحی الگوی پایه به عنوان چارچوب در نظر گرفته شده که شامل ابتناء بر مبانی مقتضی دین، مورد پذیرش بودن بدنه علمی و فکری کشور، دارای مرزبندی با الگوهای رقیب و معارض، مورد اعتنای اندیشمندان جهان، ناظر به حل مسائل اساسی جامعه و منسجم، فشرده و گویا بودن از بایدهای این الگو در نظر گرفته شده است.
اکبرزاده اضافه کرد: ساختار الگوی پایه باید بخش های مبانی داشته باشد که اصلی ترین بخش هر الگو است. در بحث مبانی از بنیادی ترین مباحث مبانی شروع شده و به مباحث کاربردی ختم می شود. حوزه آرمان ها نیز ذیل حوزه مبانی و مشرف به دیگر بخش هاست، در این قسمت آرمان ارزش های فرامکانی و فرازمانی که جهت دهنده پیشرفت است تعریف شده است. حوزه آرمانها دو بعد هدف های بلند مدت و وجود راهنما در مسیر حرکت را شامل می شود.
وی تصریح کرد: در بخش بعد حوزه افق مطرح است که منظور هدف های مطلوب و قابل حصول 5 سال پس از آغاز اجرای الگوست. سرفصل دیگر تحت عنوان تدابیر به معنی تصمیمات کلان و اقدامات اساسی برای نیل به افق حوزه رسالت بوده مه در این سند جایگزین ماموریت شده است که این سرفصل ها به صورت مستقیم و غیر مستقیم باهم ارتباط دارند.
وی به تبیین افق در سال 1444 پرداخت و تاکید کرد: نکته ای که وجود دارد این است که به جای چشم انداز از واژه افق استفاده کردیم که دارای بار ارزشی بوده و از واژه های قرآنی است. در حوزه افق به موضوعات فرهنگ و اعتقادات مردم، عرصه زندگی، حاکمیت و سیاست پرداخته شده و ویژگی های افق تحت عنوان های دو جنبه نگری گذاره ها، شاخص پذیری، توجه به نقش و رفتار مثبت ایرانیان، توجه ویژه به عدالت و ... در نظر گرفته شده است.
دبیر کنفرانس در ادامه به تشریح واژه تدبیر پرداخته و گفت: واژه تدبیر که واژه جامع تری است را برگزیدیم که بار ارزشی نیز به همراه دارد و در بردارنده نوعی عقلانیت و مصلحت اندیشی است. همچنین، برای به دست آوردن گزاره های تدبیر از منطق شبکه ای استفاده کردیم.
وی افزود: تدبیر به دست آمده از خوشه بندی است که البته هنوز به طور کامل جمع بندی نشده است. اجزای این خوشه بندی شامل تعلیم و تربیت، حکمرانی مطلوب، بسط عدالت اجتماعی، نفوذ علم در زندگی و سلامت عمومی و محیط زیست می شود که البته این مقولات در حد یک پیشنهاد اولیه است.
اکبرزاده در پایان با بیان اینکه برای رسیدن به الگو، در آستانه راه هستیم و گام های بسیاری پیش رو داریم گفت: مشخص است که مجموعه تدابیر به دلیل محدودیت زمانی نمی تواند به صورت همزمان در کشور آغاز شود و بنابراین باید آنها را اولویت بندی کرده و این 50 سال را به سه دوره تقسیم کنیم. ضمن اینکه کنفرانس سال آینده تکمیل و تعمیق الگوی پایه پیشرفت نام دارد و بنا داریم نتایج و دستاوردهای این کنفرانس را جمع بندی کرده و در این یک سال با بررسی هایی که انجام می گیرد کنفرانس سال آینده را با موضوع گفته شده برگزار کنیم.
