به گزارش دفتر ارتباطات مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به نقل از ایسنا، در راستای تکمیل و ارتقای سند الگوی پایه اسلامی ایرانی پیشرفت که در آن اهمّ مبانی و آرمان‌های پیشرفت و اُفق مطلوب کشور در پنج دهه آینده ترسیم و تدابیر مؤثر برای دستیابی به آن طراحی شده است، نشست‌ راهبردی برگزار شد.

این نشست راهبردی از سوی دفتر ارتباطات مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، اندیشکده آب، محیط زیست، امنیت غذائی و منابع طبیعی در راستای تکمیل و ارتقای سند الگو پایه اسلامی ایرانی پیشرفت، با حضور رضا اردکانیان برگزار شد.

اصلاح ساختار مدیریت منابع آب در وزارت نیرو با کمک مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت

وزیر نیرو در این جلسه اظهار کرد: وزارت نیرو به‌دنبال اصلاح سیاست در ساختار مدیریت منابع آب است و بحث‌هایی را در این باره آغاز کردیم که در این میان نیازمند کمک از سوی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت هستیم.

وی با بیان این‌که وزارت نیرو به‌دنبال هم‌بست آب، غذا و انرژی است، تصریح کرد: باید این موضوع را بپذیریم که اگر اصلاح شیوه مصرف در دستور کار جدی ما قرار نگیرد، با یک مشک سوراخ مواجهیم چراکه اگر این کار انجام نشود، قطعا در آینده با مشکلات جدی مواجه خواهیم بود.

به گفته وی، مهم‌ترین راهکار برای رسیدن به هم‌بست آب، غذا و انرژی توجه به حوضه‌های آبریز مشترک بین کشورهای مختلف است که باید به‌طور جدی مورد توجه واقع شود.

وزیر نیرو با بیان اینکه در نشست اجلاس سران کشورها در سال 2002 به موضوع توسعه پایدار اشاره و در همان نشست تاکید شد که آب کلید توسعه پایدار است، گفت: اگر جامعه جهانی به دنبال توسعه پایدار است باید بداند که کلید آن در دست آب قرار دارد. این مسئله در مبانی مختلفی مورد توجه قرار می‌گیرد. لذا واجب شد تا کشورهای در حال توسعه ظرف مدت سه سال برنامه‌ای را برای مدیریت به هم پیوسته آب تدوین کنند.

وی افزود: اولین نتیجه‌ای که ایران در آن زمان به آن دست یافت این بود که به دلیل ساختار آلوده موضوع آب به صورت همگانی در بین بخش‌های مختلف مطرح شود که این مسئله نیز به عنوان یکی از اصل‌های وزارت نیرو در نظر گرفته شد و تا کنون نیز توانستیم نتایج خوبی را به دست آوریم چرا که در پی آن سند راهبردهای بلندمدت توسعه منابع آبی کشور تدوین شد و این مسئله به یک قانون مبدل شد.

وی با تاکید بر این مسئله که در شرایط فعلی لازم است تا به تجارب بین‌المللی نیز توجه کنیم اظهار کرد: جامعه جهانی به این نتیجه رسیده که بحران آب دیگر ارتباطی با اقلیم خشک و نیمه خشک ندارد. چرا که این مسئله تمام دنیا را در بر گرفته، لذا باید به این موضوع توجه کرد که در افق 2050، 70 درصد بیش از میزان فعلی نیاز به تولید انرژی، 50 درصد بیشتر به غذا و بیش از 20 درصد به منابع آب و همچنین بیش از 10 درصد منابع فعلی به زمین نیاز داریم.

وی تصریح کرد: منابع کره زمین رو به کوچک شدن است. لذا باید با همین منابع به فکر تامین نیازها باشیم که این مسئله نیز تنها با بازنگری شیوه‌های مصرف و مدیریت آب محقق می‌شود. البته از سال 83 وارد مدیریت توامان عرضه و تقاضا شده‌ایم. لذا می‌بایست الزامات ورود به این عرصه را نیز بپذیریم.

وی افزود: در طول سالیان گذشته این مسئله را دریافته‌ام که نمی‌توان در زمان فعلی نوع مدیریت در زمان‌های گذشته را نقض کرد. چرا که هر دوره‌ای اقتضائات خود را می‌طلبد. به همین دلیل لازم است تا با در نظر گرفتن اشتباهات و اقتضائات هر دوره مسائل را مورد ارزیابی قرار دهیم.

وی با بیان اینکه قطعا اکنون نسبت به گذشته نیاز مصرف آب در کشور افزایش یافته و ما باید آماده تامین این نیاز باشیم، گفت: لازم است تا سرعت پایین گذشته را جبران کنیم و به فکر راه حل‌های تامین منابع آبی در کشور باشیم. چرا که تنها از این می‌توان مشکلات و چالش‌های موجود را برطرف کرد.

وی با اشاره اجلاس سران زمین در سال 2011 گفت: در این اجلاس به این نتیجه دست یافتیم که باید برای آب، غذا و انرژی طرحی نو ایجاد شود و همان گونه که در سال 83 ایران جزو کشورهای پیشتاز در مدیریت به هم پیوسته آب بود به نظر می‌رسد که بتوانیم در این حوزه نیز اقدامات خوبی را انجام دهیم.

وی با تاکید به این مسئله که ایران می‌تواند جزو کشورهای پیشتاز در امر همبست آب، غذا و انرژی باشد گفت: قطعا در این مسیر برنامه الگوی پیشرفت اسلامی می‌تواند بسیار مفید باشد و باید به این مسئله توجه کرد که برای اجرای الزامات موجود در این طرح نیازمند برگزاری جلسات متعدد با مرکز الگوی پیشرفت اسلامی هستیم.

وی افزود: باید آسیب‌شناسی شود که چرا اکنون به اینجا رسیده‌ایم و چه کارهایی را می‌بایست انجام ندهیم که به اعتقاد من یکی از مهمترین این کارها استمرار نگاه بخشی به مسئله آب است. چرا که موضوع مدیریت آب یک موضوع مهم است و باید قسمت‌های مختلفی برای آن تعریف شود و هر کدام از آن بخش‌ها به یک دستگاه واگذار و مجموعه نتایج به دست آمده از آن بخش‌ها به عنوان یک اصل برای کشور در نظر گرفته شود.

وی با تاکید به این مسئله که در یک حکمرانی خوب باید از اصلاح ساختار آغاز کنیم که بدون اعمال اقدامات وسیع انجام شدنی نیست، گفت: مهم این است که بپذیریم موضوع آب اهمیت ویژه‌ای دارد و باید برای رسیدن به همبست آب، غذا و انرژی یک حکمرانی خوب را دنبال کرد و بتوان در این مسیر ساز و کارهایی را به وجود آورد که بتواند موجب این همبست مهم شود.

وی تصریح کرد: سیاستگذاری‌ها در حوزه آب، غذا و انرژی باید همراستای هم باشد و وزارت نیرو نیز در این مسیر اقدامات متعددی را انجام خواهد داد که البته در این حوزه نیازمند کمک مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت هستیم.

وی با بیان اینکه آب، غذا، محیط زیست و انرژی به طور طبیعی نه تنها برای انسان‌ها بلکه برای تمام موجودات همبست دارد، گفت: دلایلی که موجب شده تا این همبست احساس نشود کنشگری انسانی تحول اخلاق با محیط زیست، تغییر روابط اجتماعی و مداخله دولت است.

به گفته وی رفع مشکلات آب در ایران نیازمند کاهش مصرف آب در کشاورزی تصفیه و بازچرخانی پساب است که این دو مسئله نیازمند ترکیبی از ابتکارات و اقدامات حقوقی و اجتماعی است که باید مورد توجه قرار گیرد به گونه‌ای که کاهش نیاز محصولات کشاورزی و کاهش هدر رفت محصولات در این بین نقش تاثیرگذاری دارد. علاوه بر این در خصوص تصفیه و پساب آب نیز باید به این موضوع توجه کرد که تا زمانی که اقتصاد آب اصلاح نشود نمی‌توان در این حوزه گام‌های بزرگی برداشت.

وی با تاکید به این مسئله که انتقال آب بین حوزه‌ای مشکلاتی را حل نمی‌کند، گفت: لازم است تا به تعبیر ساختار مدیریت منابع آب توجه شود. چرا که تحقق اهداف مستلزم توجه به الزامات و راهکارها است.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود در خصوص پروژه‌های نمک زدایی، گفت: با توجه به تغییر نرخ ارز در حال حاضر این پروژه‌ها در مرحله توقف قرار گرفته است که باید به این موضوع نیز توجه شود. البته باید گفت که پرداخت به مسئله آب و انرژی یک میان برد برای حل مشکلات کشور است که در این راستا نیز الگوی اسلامی ایران پیشرفت می‌بایست رویکرد نرم افزاری را به این موضوع داشته باشد.

به گفته وی خواسته ما این است تا با مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت جلسات منظمی را به بهانه موضوع اصلاح ساختار مدیریت منابع آب داشته باشیم و بتوانیم این دغدغه را تا حد زیادی برطرف کنند.

در ادامه روزی طلب دبیر اندیشکده آب، محیط زیست، امنیت غذایی و منابع طبیعی با بیان اینکه شروع فعالیت این اندیشکده با عنوان کارگروه کشاورزی و آب از اواسط سال 91 استارت خورد اظهار کرد: برگزاری چند نشست و انتشار سند چهار صفحه‌ای با عنوان وضعیت بحرانی منابع آب زیرزمینی کشور و راهکارهای رفع بحران در دستور کار قرار گرفت که این سند نیز برای هشدار و اقدام لازم به مدیران ارشد ابلاغ شد.

وی افزود: برنامه ریزی به منظور کاهش برداشت از منابع آب زیرزمینی با توجه به توان اکولوژیکی حوضه‌های آبریز و ضرورت افزایش بهره وری آب در کشاورزی و استفاده از آب‌های نامتعارف در دستور کار قرار گرفت.

وی با بیان اینکه در سال 97 هفت نشست کارگروه تخصصی در خصوص آب، کشاورزی و محیط زیست با موضوع الگوی حکمرانی آب کشور و پیشنهاد یک چهارچوب نظری و نقشه راه برگزار شد، گفت: بر این اساس چهارچوب نظری الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در حوزه حکمرانی آب مورد بررسی قرار گرفت. 

همچنین در این نشست هدایت فهمی، معاون مدیرکل دفتر برنامه ریزی کلان آبفای کشور با تاکید به این مسئله که اجرایی کردن سیاست‌ها در حوزه آب نیازمند سه محور اصلی است، گفت: لازم است تا سیاست‌های ملی در حوزه آب تدوین شود که البته در این حوزه وزارت نیرو گام‌هایی را برداشته است. علاوه بر این باید قانون جامع آب نیز تدوین و تقدیم مجلس شود. در بحث ساختارها نیز نیازمند تغییراتی هستیم.

وی افزود: متاسفانه در حوزه توسعه تکلیف مشخصی نداریم و باید ساز و کارهایی در این عرصه به وجود آید. چرا که توسعه تنها با توجه به منابع آبی ایجاد می‌شود که لازم است به این مهم توجه ویژه‌ای شود.

در ادامه سعید جبل عاملی، عضو شورای عالی مرکز الگوی اسلامی پیشرفت ایران با بیان اینکه علی رغم اقدامات صورت گرفته تا کنون نتوانسته‌ایم در حوزه آب دورنمایی شفاف از روند منابع آبی در افق الگو به دست آوریم، اظهار کرد: تمایل داریم تا روندهای بهره برداری آب در طول ۵۰ سال آینده را با توجه به تغییرات فناوری اخذ کنیم که برای این مسئله نیز باید تحولات را در کنار هم ببینیم.

وی با تاکید به این مسئله که نیازمند یک دورنما از وضعیت منابع آبی کشور هستیم، اظهار کرد: ما معتقدیم که یکی از منابع لازم تحقق الگوی پیشرفت وجود منابع آبی کافی و درک از این منابع در طول ۵۰ سال آینده است.