نهمين نشست انديشهورزي با موضوع «ازدواج در آئینه سن زیستی و روانی و فرزندآوری بعد از 45 سالگی؛ نگاهی فراتر از باورهای کلیشهای» و با سخنرانی دكتر غلامعلي افروز، استاد ممتاز دانشگاه تهران، در مركز الگوي اسلامي ايراني پيشرفت برگزار شد.
به گزارش دفتر ارتباطات مركز الگوي اسلامي ايراني پيشرفت، دکتر افروز با اشاره به اينكه خانواده، برترین بستر آرامشگري متقابل زنها و شوهرها است، گفت: یاد خدا و آرامیدن در کنار همسري دلآرام و آرامشآفرین، دو منبع اصلی آرامش وجود انسان است. احساس امنیت درون و دلآرامی در گستره حیات حق همه داوطلبان ازدواج براي همیشه زندگی است.
رئیس اندیشکده خانواده مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با يادآوري اين نكته كه هدف غایی ازدواج، احساس آرامش و تجربه خوشبختی است و دیگر عملکردهای ازدواج همچون ارضای مطلوب و مشروع تمایلات جنسی و کششهای نفسانی و فرزندآوری از پیامدها و نتایج قهری ازدواج است و نه هدف اصلی آن، در پاسخ به این پرسش که آیا میتوان برای ازدواج، یک سقف محدود سنی را تعیین و تعریف نمود تأکید کرد که در آموزههای عقلانی و جهانشمول دینی و در فرهنگهای متعالی در گستره جغرافیایی زمین، هیچ سقف سنیاي برای ازدواج تعیین نگردیده است؛چرا که همه زنها و همه مردها برای همیشه زندگی، به ویژه در سالهای سالمندی و پیری، بیشتر به آرامش نیاز دارند و ازدواج برای داوطلبان دلآرام ازدواج در هر سنّی، ارزشمند و مطلوب است.
وی با بيان این نکته که زندگی بدون همسر و مجرد ماندن آقایان و به ویژه خانمها به صرف اینکه سن ایشان بالای 40، 50، 60 و حتی بیشتر از 70 سال میباشد، نمیتواند در قاموس هستی و از منظر خالق زوجآفرین، امری میمون و مطلوب باشد گفت: نباید خانم و یا آقایی که ازدواج ناموفقی را در گذشته تجربه نموده و یا به دلایلی همسر قبلیاش را از دست داده است، اندیشه ازدواج مجدد، مطلوب و دلآرامی را از دست بدهد ولو آنکه در سنین کهنسالی به سر میبرد.
استاد ممتاز دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران اضافه كرد: امید به زندگی در نیم قرن گذشته در جمعیت زنان و مردان به طور قابل ملاحظهاي افزایش یافته است، به گونهاي که میانگین عمر خانمهاي ایرانی نسبت به یکصد سال گذشته حدود دو برابر شده است. در واقع، سلامت زیستی و پویایی حیاتی دختران 40 ساله امروز همانند دختران 20 ساله چهل تا پنجاه سال گذشته است و مطلقاً روا نیست که در مخاطب قرار دادن دختران مجرد 40 سال به بالا که عموماً از نظر زیستی و روانی آمادگی کامل برای ازدواج موفق و فرزندآوری مطلوب دارند اصطلاحات فوقالعاده قدیمی نظیر «پیر دختر» را -که نشان از واماندگی فرهنگی و دور بودن از یافتههای پژوهشهای نوین و جهانشمول است- به زبان جاری نمود و علاوه بر ایجاد اضطراب و تعارض در آنها و خانوادههای ایشان مانع فرهنگی دیگری را به موانع ازدواج افزود.
دکتر افروز ادامه داد: استانداردهاي بهداشتی نسبت به گذشته فوقالعاده فراگیر شده است و خوشبختانه خانمها از بیشترین سلامت زیستی و مراقبتهاي بهداشتی برخوردار بوده و به دور از بسیاري از آسیبهاي گذشته میتوانند در هر سنی ازدواج نموده و توفیق فرزندآوري را در بعد از سنین 40 و 45 سالگی داشته باشند.
استاد ممتاز دانشگاه تهران ضمن تأکید بر اهمیت و اصالت ازدواج و فرزندآوری در دوره جوانی، با ارائه نتایج پژوهشهاي سالهای اخیر در چندین کشور گفت: حقیقت این است که ازدواج خانمها بعد از 35 و 40 سالگی نیز به پدیدهاي کاملاً طبیعی تبدیل شده است. وی تصريح كرد: فرزندآوري بعد از 40 سالگی دیگر نمیتواند پدیدهاي غیرعادی و غیرمعقول تلقی گردد، چرا که به دليل سلامت زیستی خانمها و برخورداری غالب ایشان از رحم سالم و شرایط مطلوب زیستی و روانی و مراقبتهای ویژه بهداشتی و پزشکی و بعضاً غربالگریهای لازم ژنتیکی و کروموزومی، عموماً نوزادان این قبیل مادران از سلامت عمومی قابل توجهی برخوردار میباشند و مطالعات حاکی از آن است که فراوانی آسیبپذیرفتگیها یا معلولیتهای جسمی یا ذهنی در نوزادان این قبیل مادران، دیگر همانند یکصد سال و یا نیم قرن گذشته نيست و در غالب موارد، میانگین آسیبپذیرفتگی نوزادان ایشان کمتر از میانگین کل نوزادان جامعه میباشد.
دکتر افروز با يادآوري اين نكته كه سن حقیقی انسان، برآیندي از سن زیستی و اطلس ژنتیکی و کروموزومی، سن روانی و عقلانی و سن تقویمی و شناسنامهاي است، به وجود برخی باورهای کلیشهای نه چندان خوشایند دیگر پیرامون سن مطلوب ازدواج مانند باور به لزوم کمتر بودن سن دخترها نسبت به پسرها در زمان ازدواج اشاره کرد و با تأکید بر عدم وجود دلایل عقلانی جهانشمول برای چنین باوری، آن را یکی دیگر از اصلیترین موانع فرهنگی ازدواج در جامعه ایران اسلامی دانست.
رئیس اندیشکده خانواده مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت از همه کارگزاران فهیم و دانشمندان حکیم و صاحبنظران خبره، روانشناسان و مشاوران بصیر و دلسوزان ارزشهای دینی در جامعه اسلامی خواست تا با عنایت به اصول عرشی کفویت در ازدواج، همواره تلاش نمایند به دور از برخی باورهای کلیشهای و نگرشهای بازدارنده و نامعقول، با بازشناسی و زدودن برخی از موانع فرهنگی و عوامل بازدارنده، راه را برای ازدواجهای بههنگام و موفق باز كنند و در فراهم نمودن بستر مطلوب ازدواج برای همه داوطلبان ازدواج، در هر سنی که باشند، از هیچ کوششی دریغ ننمایند.